Bomans in Leeuwenhorst

"Van de hak op de tak"

Zoals wij in onze editie van de vorige week al hebben bericht,  zal de heer Godfried Bomans op uitnodiging van de Culturele Stichting Bollenstreek  te Noordwijkerhout op vrijdag 31 oktober in de aula van College Leeuwenhorst aan de Langelaan een avond verzorgen onder de luchtige titel: ,,Van de hak op de tak".
Niemand zal eraan twijfelen, dat dit een zeer goede rede is om de grote Godfried in enkele kolommetjes van dit blad te ontleden.
 
,,BLOED EN LIEFDE"
Men moet dan weten, dat de schrijver voor het eerst van zich liet horen in 1913 en dan slechts voor enkele uitverkorenen in zeer kleine kring. Daar zijn alle kronieken het over eens. Wat betreft  de plaats waar dit gebeurde: daar zijn de meningen over verdeeld. Hardnekkig houden sommigen vol, dat deze eer Haarlem te beurt gevallen is, terwijl een andere zeer achtenswaardige bron durft te beweren, zonder schromen, dat 's Gravenhage daarmee ging strijken. Het lijkt ons niet uitgesloten, dat Bomans reeds op zeer jeugdige leeftijd een van-de-hak-op-de-tak-springer was.

Wat er ook van zij, zeventien jaar oud kreeg hij reeds in den lande bekendheid door z'n kolderdrama “Bloed en liefde", een stuk, dat meer dan zevenhonderd maal werd opgevoerd.
 
PINKELMANIA
Voor de oorlog zijn van hem nog verschenen het studentikoze “Pieter Bas" en het zeer subtiele “Erik, of het klein insektenboek", boeken, die terecht ook na de oorlog nog vele herdrukken beleefden. Na de oorlog werkte Bomans als chef redacteur “kunst" mee aan de heroprichting van De Volkskrant.
In die trieste naoorlogse dagen, om precies te zijn vanaf 12 november 1945, werden ook de eerste symptomen zichtbaar van een zeer besmettelijke ziekte, die jarenlang het gehele Nederlandse volk in zijn greep gehad heeft: de Pinkelmania.
Wie denkt niet met weemoed terug aan de gulden jaren van Pa Pinkelman, Tante Pollewop, Kareltje en Flop, die door Bomans en tekenaar Carol Voges binnen de kortste keren nationale helden werden?

Van de boeken die verder nog van hem verschenen, willen we noemen:
Sprookjes, Bill Clifford, Kopstukken en zijn verschillende bundelingen van artikelen uit De Volkskrant, zoals:
Capriolen, Op het Vinkentouw, Noten kraken, Van de hak op de tak, en zijn onlangs verschenen ...
 
VELE GEZICHTEN
We kunnen eigenlijk niet zeggen, dat Bomans veel boeken geschreven heeft.
Zijn oeuvre bestaat voor het grootste gedeelte uit verzamelingen van zijn wekelijkse Volkskrantkolommen, die we de komende maanden helaas zullen missen.
Dat deze stukken echter alleszins de moeite waard zijn, blijkt wel uit het feit, dat hij de enige columnist is, wiens stukken op de voorpagina worden afgedrukt. Bovendien halen ze in boekvorm altijd weer de top van de bestsellerslijst.
Als kolommenschrijver toont Bomans ons een groot gedeelte van zijn vele gezichten.
We zien hem daarin als beijveraar voor een goed taalgebruik, schertser, (kinder-)psycholoog, chauvinist, opener van allerlei toestanden, religieus mens, lid van het Dickensgenootschap, kritikus.
Uiteraard is dit voor aanvulling vatbaar.
 
GRILLIG EN INDOLENT
Daarna is Bomans tot op de meest ondenkbare gebieden actief. Zo maakte hij voor de NCRV een wereldreis "Met Bomans de wereld rond", heeft hij bij twee zuilen het komend seizoen een programma en is hij reeds bekend door verscheidene radio- en tv-optredens.
Zelfs het uitreiken van Edisons is niet vreemd voor hem.
Maar daarnaast kan het ook voorkomen, dat een argeloze toeschouwer hem in diep gepeins een half uur over een bloem gebogen ziet staan.
Mirabele dictu schetst hij zelf zijn karakter als ,”grillig en tot indolentie geneigd".
Uit al deze hoedanigheden van hem rijst langzaam een “Gestalt" Bomans op, dat we zouden kunnen kenmerken als ,,erudiet levensgenieter”.

Anton van Duinkerken heeft Bomans' werk eens geprezen als ,,meer overeenkomst vertonende met de oorspronkelijke bedoelingen van de Schepper dezer wereld dan de jongste resolutie van het congres ter bestrijding der openbare ontucht".
 
We kunnen er ongetwijfeld van uitgaan, dat de Bomansiaanse avond, die wij door de Culturele Stichting krijgen aangeboden op vrijdag 31 oktober, een bijzonder boeiende zal zijn.

oktober 1969:
CSB-perscommissie